I.MÔ TẢ CHUNG
Bơm định
lượng là dòng bơm có thể điều chỉnh được lưu lượng nhất định trong chu kỳ của
bơm theo từng phút hoặc từng giờ tức là chúng được dung để bơm một lượng hay
đơn vị thể tich trước vào nơi chứa,đặc biệt bơm được nhiều loại hoá chất khác
nhau Axit,kiềm,Bazo và các chất có độ nhớt cũng như sử dụng trong môi trường đặc biệt như
dược phẩm,y tế,thực phẩm,lọc hoá dầu,xi mạ,xử lý nước thải nước cấp…..Làm giảm
thiểu sự tiếp xúc của con người với hoá chất và làm tăng năng suất,ít tốn sức
và phòng tránh được rủi ro ngoài ý muốn.Không giống như các dòng bơm khác,bơm định
lượng được thiết kế riêng biệt (bơm ly tâm,bơm trục vít,bơm trục đứng hay bơm
chân không…)ưu điểm của dòng bơm định lượng là điều chỉnh được lưu lượng chất lỏng
thông qua máy bơm và các núm điều chỉnh trên bơm hoặc qua lập trình PLC.Nhờ vậy
mà người sử dụng có thể xác định lượng hoá chất hay dung môi cần bơm mà không
gây lãng phí,dư thừa ra môi trường.
Để vận
chuyển được dung môi có hàm lượng hoá chất có tính ăn mòn cao,đầu bơm định lượng
được chế tạo từ những vật liệu như Nhựa PP,PVC,PVDF hay SUS316 kết hợp với màng
bơm thiết kế bằng vật liệu PTFE (Teflon) tuỳ thuộc vào loại hoá chất cũng như nồng
độ hoá chất mà chúng ta lựa chọn vật liệu đầu bơm cho các bơm định lượng tương ứng.
II.CẤU TẠO CỦA BƠM ĐỊNH LƯỢNG
Bơm định lượng hóa
chất cũng giống như các loại máy bơm khác có cấu tạo gồm hai phần chính đó
là đầu bơm và động cơ. Chất lỏng được bơm qua đầu bơm thông qua đường ống vào,
và đi ra ở đầu thoát của bơm, động cơ thường là các động cơ điện hoặc đôi khi
có một số dòng máy bơm sử dụng khí nén.
Trên mỗi chiếc máy bơm
định lượng thường có nút điều chỉnh lưu lượng bơm, khi mua máy bơm định lượng,
bạn cần phải hỏi người bán xem đây là loại bơm sử dụng mạch điện tử hay sử dụng
điều khiển cơ. Về nguyên lý hoạt động thì cả hai loại này đều giống nhau, chỉ
khác nhau ở phần sử dụng cơ hay điện tử để điều khiển mà thôi.
Do bơm định lượng sử
dụng áp suất lớn để nén và bơm, nên việc bị rách màng bơm rất dễ xảy ra, chính
vì thế để thay thế linh kiện màng bơm thì bạn hoàn toàn có thể liên hệ với công
ty cung cấp bơm, họ sẽ cung cấp cho bạn màng bơm theo đúng chuẩn thương hiệu mà
bạn đã mua. Lưu ý là mỗi hãng sẽ có kiểu màng bơm khác nhau, nên bạn cần phải
mua đúng linh kiện của thương hiệu đó.Như chúng tôi đã đề cập ở trên, mỗi
máy bơm định lượng hóa chất sẽ có kết cấu khác nhau, vậy nên bản vẽ
về cấu tạo cũng sẽ khác nhau
Tổng hợp lại:
Máy bơm định lượng gồm phần điện và phần cơ,dễ hiểu thì máy được phân bổ như
sau động cơ điện,hộp số truyền động có gắn núm điều chỉnh tốc độ đầu ra (mạch
điện điều khiển)màng bơm,đầu bơm,van hút xả và rọ hút tất cả được thiết kế đồng
bộ và khoa học thẩm mỹ để hoạt động tốt nhất.
Dựa vào cấu tạo, chức năng mà bơm định
lượng hóa chất được phân chia thành 4 loại chính:
v Bơm định lượng kiểu piston
v Bơm định lượng thủy lực
v Bơm định lượng màng
v Bơm định lượng điện tử.
1.
Bơm
định lượng kiểu piston
Đây là dòng máy bơm thuộc dạng cổ điển nhất
nhưng so với các dòng bơm hiện đại thì động cơ hoạt động mạnh mẽ và bền vững
hơn.
Điểm nổi trội nhất của bơm định lượng dạng piston là cấu tạo buồng bơm có dạng xi – lanh và sự biến đổi thể tích của buồng bơm được thực hiện nhờ sự chuyển dịch tịnh tiến piston trong lòng xi – lanh.Nhờ đó, người sử dụng có thể điều chỉnh lưu lượng của bơm khi thay đổi độ dài hành trình hoặc tần số hành trình của piston.Với loại bơm này thì chỉ thích hợp sử dụng bơm các chất lỏng không có tính ăn mòn, không chứa vật rắn và không yêu cầu về rò rỉ chất lỏng.
2.Bơm định lượng thủy
lực
Chỉ mới xuất hiện gần đây nhưng dòng máy bơm
này đang nhận được sự tin dùng của rất nhiều khách hàng.Bởi vì đây là sản phẩm
được tạo ra với sự kết hợp hoàn hảo của 2 dòng máy bơm: khả năng tạo áp
lực cao của bơm định lượng piston và độ kín tuyệt đối của bơm màng. Cấu
tạo bơm định lượng thủy lực khá đơn giản, trong đó bộ phận quan trọng
nhất là buồng bơm được ngăn đôi bởi một vách ngăn phẳng bằng cao su
hoặc chất dẻo.Ngăn thứ nhất gọi là ngăn phụ được đổ đầy dầu nằm giữa màng bơm
và piston.Còn ngăn thứ 2 là ngăn chính nằm giữa đầu bơm và màng bơm, hoạt động
như buồng bơm màng.Sự chuyển dịch vị trí của màng bơm sẽ tạo nên sức hút hoặc
sức đẩy chất lỏng cần bơm.
3.Bơm định
lượng màng
Khi cần bơm một lượng chất lỏng chính xác nhất
thì sử dụng bơm định lượng màng là hiệu quả nhất.
Bên cạnh đó, dòng bơm này còn cho phép
điều chỉnh lưu lượng từ thấp đến cao tùy theo yêu cầu có kết cấu kín, cấu tạo
đơn giản chỉ vài bộ phận chuyển động nên hoạt động lâu bền với sự bảo trì tối
thiểu.
Có thể nói rằng nguyên lý hoạt động bơm
định lượng màng được mô phỏng theo hoạt động của trái tim.
Chiếc màng được ví như một vách tim di động.
Khi máy bơm đi vào vận hành, motơ và cần đẩy sẽ dần dần đẩy dịch vách màng, tạo
ra một vùng chân không có tác dụng kéo chất lỏng đi vào buồng bơm.
Cho đến khi buồng bơm đã đầy chất lỏng, lúc đó
cần đẩy sẽ ép vách màng để tạo ra áp suất đưa chất lỏng ra ngoài.
Việc định hướng dòng chảy được thực hiện nhờ 2
chiếc van 1 chiều, 1 van được đặt ở đường hút vào của bơm (van hút) và 1
van đặt tại đường đẩy ra của bơm (van đẩy).
4.Bơm định lượng điện
tử
Tên gọi này là vì màng bơm chuyển động nhờ vào
truyền động tự một nam châm điện nên còn được gọi là bơm định lượng nam
châm điện.
Hầu hết các dòng bơm điện tử được trang bị van
khóa an toàn, có thể điều khiển tốc độ dòng chảy bằng thiết bị điện tử.
Ngoài ra, máy bơm này còn tích hợp một thiết
bị truyền động điện khoảng 4 – 20mA hoặc biến tần.
Hầu hết các dòng bơm điện tử được trang bị van
khóa an toàn, có thể điều khiển tốc độ dòng chảy bằng thiết bị điện tử.
Ngoài ra, máy bơm này còn tích hợp một thiết
bị truyền động điện khoảng 4 – 20mA hoặc biến tần.
V. ỨNG DỤNG MÁY BƠM ĐỊNH LƯỢNG
Về dòng máy bơm định lượng hóa chất, có
thể nói rằng ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực,tiết kiệm được thời gian trong 1
chu trình làm việc và đặc biệt không ảnh hưởng tới người vận hành,quá trình
được rút ngắn lại
- Bơm hóa chất trong hệ thống xử lý nước thải và nước cấp
- Bơm các loại hóa chất độc hại, dung môi, axit, kiềm…trong phòng
thí nghiệm,trong ngành thực phẩm,y tế,dược…
- Bơm hóa chất cho ngành sản xuất bột giấy.
- Ứng dụng trong công nghiệp hóa chất
- Trong xây dựng, bơm định lượng được sử dụng để bơm hóa chất trợ
nghiền xi măng.
- Bơm chất tẩy rửa chống cáu cặn…
